Eit år til med blogg – 51 innlegg med tekst og foto av stort og smått. Bloggen starta eg i 2013 med eit mål om å fotografere regelmessig – ikkje berre fotografering i samband med ferier og reiser. For meg var dette ein måte å bli bevisst fotomotiv i nærmiljøet samt å arbeide meir med teknikk for å beherske dyrt fotoutstyr. Informasjon om bloggen blei sendt ut på sms til venner og kjente men eg trur ikkje at så mange las det eg skreiv. Etter første året blei det av ulike grunnar opphald til 2016.
Frå bloggen 2013 – kajakktur saman med Øystein Thorsen på Lysefjorden i Rogaland. Her på veg inn mot Preikestolen.
Det er arbeidsomt å «legge ut» foto kvar veke – og ikkje alle innlegga tåler etterpåklokskapens nådelause blikk. Men det er utviklande- eg har lært meg ulike fototeknikkar som ICM og fotostacking. Fotografering og blogging har og ført meg inn i humla (og andre insekt) sin fasinerande verden.
Humler er fasinerande dyr som eg har lært å kjenne gjennom fotografering. Her ei tyvhumle .
Ornitologi er eit fagområde som eg kan mykje om i utgangspunktet. Men så snart noko skal skrivas er det viktig å lese seg opp for å unngå å skrive feil. Blogginga har vore med å skjerpa interessa for tovinga fjærkledde skapningar.
Dvergsnipe
Fotografering og bloggskriving har og inspirert meg til å konsentrere meg om enkeltområder- og i år har Skårhåmmårdalen og Storwartz vore favorittfotomotiv. Eit område kan fotograferas frå mange ulike vinklar, med ulike perspektiv, til ulike tider av døgnet og gjennom heile året.
Ein av året siste fototurar gjekk til Storwartz for å fotografere i skumringstimen eller blåtimen. Det tjukke skydekket gjorde at lyset var «utfordrande».
Ein sak eg har blitt meir og meir bevisst på er «folkeopplysningsaspektet» når eg kombinerer foto med fagstoff. Fagstoffet som oftest er av naturfaglig karakter, bør vera kort og konsist. Det er vel læraren i meg som blir trigga her.
Bloggen gir eit utdrag av fotograferinga mi – det er ikkje berre natur og kulturminner eg liker å fotografere. Fly, tog og skip er og ynda motiv men på ein liten stad som Røros er det langt mellom fotoobjekta. Skipsfarten er jo representert med Fæmund II i eit par sommarmånader!
Forsvarets Herculesmaskin «Frøya» på kort Rørosbesøk i desember.
Tidlegare bloggar er framleis tilgjengeleg på nett:
2013 – veke for veke Røroskua fekk eigen bloggpost i 2013. 2016 – veke for veke Sleggveien sett frå ein annan vinkel enn den vanlege, Litt bearbeida i Adobe Lightroom. 2017 – veke for veke Nede i eit gruvehol ved Klinkenberg – nord for Aursunden. I ei kort stund lyste morgonsola opp bergveggen i gruvholet. 2018 – veke for veke Kiting og skigåing ved Storwartz . Kalla fotografiet for Sommerfuggel i vinterland2019 – veke for veke Ein spretthale – knaps synleg med det blotte øye -på ein rødkløver . Fotografert med eit makroobjektiv – Laowa 25mm med opptil 5x forstørring.
Morgontur til Synnervika og Sandodden ved Femunden for å se sola stige opp over Femundsmarka- og fotografere lyset og sjøen. Eg tok meg ut til Sandodden i 8-tida – i god tid før soloppgang. Tre plussgrader, mørke skyer og sørleg frisk bris lova ikkje godt for fotograferinga. Og spektakulær soloppgang blei det ikkje – knapt sollys å sjå i aust.
Femunden frys i perioden mellom november og januar. Tidspunktet varierer frå år til år. I 2010 var det flott skøyteis allereie i månadsskifte november/desember. I fjor på denne tida var sjøen islagt her i nordenden på denne tida. Denne vinteren blir Femunden nok ikkje islagt før uti januar. Temperatur, snøfall, vindstyrke og vindretning er faktorar som spelar inn.
Det har nok vore eit tynt islag på sjøen. Vind frå sør dei siste dagane har brekt opp isen og pressa isflak inn i Synnervika. Eit herleg lydbilete når tusenvis små isflak snakkar saman mens bølger og vind står for bakgrunnsmusikken.
Frå Sandodden er utsynet godt. På austsida av Femunden ligg grensefjella med Viglane, Skjebro, Svuku og Elgåhogna. På vestsida troner Flenskampane. Under her har eg samla saman foto frå tidlegare år tatt i tida rundt islegginga.
I 2007 låg isen slett og fin utan snø rundt juletider. Sparktur på Femunden2010 -isen la seg i månadsskiftet november/desember.2011 – isen har nettopp lagt seg.2013 – tidleg desember. Lang eksponering lurar ein til å tru at isen har lagt seg – men vatnet er ope.2016 – tidleg desember og tynn ishinne. 2019 – juletider og sjøen lukker seg her i nordenden. Det skulle enda gå mange veker før heile sjøen var islagd
Skårhåmmårdalen rommer så mangt – akkurat no eit isslott! Ein liten bekk som sildrer ut over eit stup, dagar med kuldegrader- vassdråpe for vassdråpe reiser isslottet seg. Ikkje stort, prangande og mystisk som isslottet i Tarjei Vesaas roman Is-slottet frå 1963 – romanen om ungjentene Unn og Siss. Unn går for langt inn i den frosne fossen, og Siss kjempar ein lang vinter mot frosten i sitt eige sinn.
«Det var eit trolldoms-slott. Her måtte ein prøve å koma inn såsant der fanst inngang! Der var sikkert fullt av rare gangar og portar – og inn der måtte ein.»«Vintersola hadde omsider komi så høgt at ho slapp ned til ispalasset. Den seine, kalde sola hadde likevel mykje av si kraft. Strålane gjekk gjennom tjukke isvegger og vinklar og brester, og braut lyset i underfulle mønster og fargar, så det trøysteslause romet dansa. Istappane ned frå taket og dei som vaks oppover ifrå golvet, og sjølve dropane og alt dansa med i dette lyshavet som braut inn. Medan dropane glimta og storkna og glimta og storkna, og gjorde for kvar gong det vesle romet ein drope mindre. Det skulle fyllast. ««Det stengde is-slottet har liv. Dei har sjølve lånt det livet. Lys og liv til den døde isblokken, og til den stumme tida etter midnatt. Før dei kom, stod fossen og dura trøysteslaust i blinde, og iskolossen var berre den ferdige stumme døden.»«Ho var midt i ein forsteina skog. Is-skog. Vatnet som hadde sprute her ei tid, hadde laga stammer og greiner av is, og små-tre stakk opp or botnen mellom dei større. Her var óg ting som ikkje kunne kallast anten det eine eller det andre – men det høyrde til på ein slik stad, og ein fekk ta alt som høyre til.««Det sterke mars-solskinet stod rett på henne, så ho var innkransa av glim og lys. Alle slags lysande skråstrek og bjelkar, underlege roser, isroser og is-stas. Prydd som til den største fest.««Ingen kan vera vitne når is-slottet stuper. Det skjer om natta, etter at alle barna er i seng. Ingen er så djupt inniblanda at dei kan vera med. Ei bølgje av lydlaust kaos rister nok lufta like bort i fjerne sovekammers, men ingen blir vekt og kan spørje: Kva er det? Ingen veit det. No går slottet i fossen, med løyndomar og alt. Det går hardt for seg, og så er det ikkje meir.»
Sitat frå Is-slottet av Tarjei Vesaas. Fotografert med Nikon D850 og Nikon 14-24mm/24-70mm. Siste foto med litt «lysmaling». Alle foto lett bearbeida i Lightroom
Storwartzområdet er mitt «favorittfotoområde» på Røros for tida. Her er det utsyn og vidsyn til alle himmelretningar – Storskarven, Sylane og Skardsfjella i nord, Storviglen og Svuku langs grensa i aust mot Femunden, Hummelfjell, Tron, Rondane i sør….. Og så alle spora og minnene etter 333 års gruvedrift.
Då me fekk ein liten smak av rett vinter i forrige veke med temperatur ned mot minus 20 og klår himmel, måtte det bli fototurar opp dit. Ein «morgontur» når sola står opp i 9-tida og tur rundt solnedgang i 15-tida. Ein nesten full måne gjorde og sitt til at det blei gode fotostunder.
Morgon på Storwartz. Utsyn i sørvestleg retning. Nattskyggen «skyves» vestover. Det har blitt mange foto av Øvre Storwarts, men ståstad, tidspunkt på året og døgntid, vêr og vind gjer at ingen foto blir like.
Etterkvart som eg har brukt området har eg funne mange spennande fotopunkt. Quintushøgda og Sommerhøgda er fine plassar å stå om det er Storwartz i det store landskapet som skal fotograferas. Dersom det er «det lille» Storwartzlandskapet som er tema, er områda ved slamdammen utmerka. Og her er det jo og mange spor etter gruvedrifta- gråbergvelter, gruvehol, vegar—-motiv i mengder.
På Storwartz er det spennande å vere når natta sig på. I aust rullar nattemørket fram som ein mørk vegg. Me ser det som ei mørk rand som blir større og større, kjem nærare og nærare og sluker lyset. Tilslutt er det mørkt. Om morgonen det same men omvendt. Ei lys stripe i aust som nærmer seg og skyv nattemørket vekk foran seg vestover.
Kveld på Storwartz – sola har så vidt forsvunne bak Hummelfjellet. Øvre Storwartz er med – eit godt holdepunkt i landskapet. Nede i dalen ligg tjukk skodde. Krevande å fotografere motiv med så store kontrastar. Her er det brukt delt filter – for å undereksponere himmelen og overeksponere forgrunnen. Det er lett å gå i fella med å «dra til» metningsknappane og få skikkeleg «gyllenfarga» facebook-himmel!
Landskapsfotografering er ikkje lett. Eg har det slik at eg må bli kjent i og med landskapet. Eg kom flyttande til Røros frå Rolvsøy i Vest-Finnmark i 1985. Landskapet på Rolfsøya er dramatisk med høge fjell, karakteristiske næringar, fjordar, holmar…. og himmel og hav i kontinuerleg endring. På 71 grader nord er det mykje vær! Eg synes sjøl at landskapsfotografia mine derifrå blei bra og at eg fekk fram det karakteristiske med naturen i Vest-Finmark.
Å kome til Røros sommaren 1985 blei i så måte eit antiklimaks – har var ingen ting å fotografere! Flatt, skog, ingen vind…….. eit stilleståande landskap og fotografia blei «flate». Og det endte med at fotoapparatet blei lagt på hylla i ein 15 års periode.
Solnedgangen fotografert frå Quintus med flotasjonsverket på Storwartz i forkant.
Etter kvart har ting endra seg. Rørosnaturen er under huden – eg ser storheten i naturen og mange mange motiv! Og føler at eg greier å få fram karaktertrekka ved ulike stader som td Storwartz-området. På Storwartz er det vidsynet som slår ein, «høg himmel» er jo eit uttrykk som brukes ofte. Lyset fjella rundt og fargane. I timane før og etter soloppgang og solnedgang er det artig å fotografere her.
Endå meir solnedgang – denne gongen frå litt nedom gruveområdet fotografert med vidvinkel 14 mm Ei einsleg furu mot kveldshimmelen – fortropp til furuskogen som sakte ét seg oppover. Kor furua står – du finn ho på bilde 2.
Mellom Olavsgruva og flotasjonsverket på Storwartz går det ein taubane gjennom det ødslege gruvelandskapet. Malmen blei frakta frå gruva med taubanen. No er anlegget restaurert og satt i funksjonell stand. Dette er eit objekt eg har fotografert fleire gonger utan at det har blitt noko nemneverdig resultat. Her er synes eg at det begynner å nærme seg. Fotoet er beskåret i overkant.
Meir taubane – nesten ein time etter solnedgang . Var litt sein med å rigge opp fotoutstyret her – og mista det magiske lyset som er når sola har gått ned og snøen reflekterer himmelens lystråler. Blåtimen kalles det – den korte tida kor lyset er rett blått – ikkje berre fotoblått.
Ein annan variant av taubanen – månen trilla tilfeldigvis forbi- og eg hadde kamera klar!
Stigerboligen – Klettjønnbrakka -mellom Klettjønna og flotasjonsanlegget er eit populært fotoobjekt. Stigeren var arbeidsleder ved gruva. Dette huset blei satt opp som kontorbrakke ved Muggruva og blei flytta hit i 1938 og var bebodd fram til 1972.
Fotobladet Magasin.no publiserte nylig tre foto av huset tatt av tre ulike fotografar. Og det blei tre ulike uttrykk. Her er to av mine foto frå forrige veke.
Og tilslutt nokre få månefoto frå då månen kom til syne over Skardsfjella
Fotobloggen til Thorleif Thorsen 