2020 VEKE 42

Eg er så priviligert at eg kan «hogge» vinterveden i eigen skog. Hogge settes i anførselstegn då øksa har ei nokså underordna rolle i dagens vedproduksjon. I år har eg felt bjørk i eit skogsområde i Fjellsjølia – ca 7 km frå Røros på ca 780 moh. Skogen er gammal – sist eg dreiv hogst her var først på 90-talet. Og det vil nok gå 40-50 år til neste gong det kan felles bjørk her. Det blir kanhende barnebarn Emil som får gjere det når den tid kommer.

Eg føler ærefrykt når eg «går laus» på gammelskogen med motorsaga. Bjørka som har brukt mange tiår på å vokse legges i bakken på ein-to-tre. Dei gamle trea gir gode levevilkår for mange livsformer som fuglar, sopp, lav, edderkoppar og insekter,

I utkanten av årets hogstområde – på grensa mellom bjørkeskogen og eit lite plantefelt med granskog- fann eg ei bjørk som dei fleste vil karakterisere som ein rotten stamme eller ropp som er det lokale ordet.

Omgitt av planta gran og ei og anna bjørk har den gamle bjørka holdt stand. Toppen ligg på bakken like ved.

Stammen er daud. Toppen er brukket og ligg på bakken like ved. Frå rota har det vokse opp ein «etterkommar». Gammelstammen er vertskap for ei lang rekke soppar, lav og mosar. Fotografia syner litt av mangfoldet – og eg har artsbestemt dei ulike organismene så langt som råd er.

Sopp, kjuker, lav og moser lever på stammen. Fotografert oppover med bruk av fotostacking innebygd i kameraet – Olympus.

Denne gamle bjørkekjempa får «leve» vidare til ho deiser i bakken. Kan hende vil måltrost, dvergspett, granmeis, fluesnappar og andre finne reirplass her. I toppen på ei rotten bjørk i same området hekka haukugla rundt 1985 då det var smågnagarår. Kanhende kan det skje i denne bjørka og.

Om mange tiår når stammen har falt ned og blitt dekka av vegetasjon, kan den bli eit godt vekstgrunnlag for piggsopp, kantarell og andre soppar. Livssyklusen til ei bjørk som får leve utan inngripen, strekker seg fort over 150 år!

Gulgrønn lærhatt – sopp som vokser på råtnende lauvtre på hausten. Uspiseleg.

Soppmygg er eit forslag på denne arten som kraup på undersida av lærhattane.

Når eg «hogg» ved lar eg ofte store gamle tre som dette stå att. Livet deira er på hell men dei ruver godt og gir variasjon i skogen. Mest truleg vil dette ligge på bakken neste gong det er hogst i denne skogenteigen. Men inntil då har det fungert som mellom anna eit framifrå insekthotell.