Måned: april 2020

Kampane på orreleiken er intense og voldsomme. Det er noko unorsk – ja nesten sydlansk – over leiken. Det sparkes, hakkes, bites, lugges og slåss med høg intensitet. Når to haner braker saman kan det se ut som om det er med livet som innsats.

Tempoet på spelplassen er høgt. Eg og autofokusen har problem med å henge med. Kampane bølger fram og tilbake på ulike stader av leikområdet; ein stad er det slåssing, ein annan stad prøver kamphanane å psyke ut motstandaren ved å stirre han djupt i augene og ein tredje stad er ei orrhøne inne på leiken og forfølges av tre fire ivrige haner. Fotografia syner litt av intensiteten i leiken eller om me heller skulle seie orrekampen.

Å vakne kl 0410 av over 20 orrhanar som startar spelet, er ei av mine heftigaste naturopplevingar så langt – eit minne for livet!

Eg er ein stad sør i Østerdalen på ein orrfuglleik kor Floris Smeets har lagt til rette for fotografering.

Orrfuglens vårspel skulle vere vel kjent for dei fleste. Denne spelplassen ligg på ei myr eit stykke frå allfarveg. Myra var snø og isdekt og teltet var satt opp i utkanten av spelplassen. Eg går inn til myra på ettermiddagen for å overnatte i fototeltet.

Kvelden på spelplassen blir minneverdig; duetrosten syng, eit gåsepar – kanadagås – flyg over. Lett å kjenne igjen på sin lyd; a-onk, a-onk…. Tre traner lander på myra. Det blir fort klårt at det er eit par og ein beilanda hann. Etter mykje fram og tilbake blir inntrengaren jaga vekk. Og for riktig å understreke at dei to gjenverande er par, så parar dei seg før dei tar til vingene og flyg ned i dalen.

Kl 0410 «dett» dei første orrhanane ned på leiken. Litt forsiktig kurring og sjoing og så er spelet i gang – eit bulder av ein annen verden.

Frå Miljølære.no: Orrfuglen er en hønsefugl som lever i skog og heilandskap. Orrfuglene kan virke ganske runde i kroppen, lik de fleste andre hønsefuglene.

I tillegg har orrfuglene kraftig nebb som er velegnet til å beite planter og knopper med. Hannen er svart med noen hvite fjær under stjerten. Hunnen kalles orrhøne. Den er spraglete rødbrun. Orrhønene går lett i ett med skogbunnen, og de er vanskelige å oppdage når de sitter på bakken.

Om sommeren beiter orrfuglene på bær og lyng som de finner på skogbunnen. Når du går i skogen kan en orrfugl plutselig flakse opp. Den forsvinner raskt mellom trærne med hurtige vingeslag.

Om vinteren beiter orrfuglene på bjørkeknopper. Om våren samles de på spillplasser på myrer og islagte vann. Hannene lager en buldrende spillyd som du kan høre på langt hold. De sloss om å være i sentrum av leiken. Senterhanene er de som får parre seg med flest orrhøner.

Litt før fem letter plutseleg alle fuglane – det blir plagsomt stille. Sangen til ein duetrost bryt stillheten. Tilbake på spellplassen sit ein einsleg hane. Det går bortimot ein halv time. Eg har så vidt tenkt at det var det, smådupper litt – men så er flokken her att.

Og så speles det …

Eg har tinga ei natt til i fotoskjulet – kl litt over fire er orrhanane på plass og spelet er i gang. Akkurat som morgonen før tar dei til vingene litt før fem og blir vekke ei tid. Men dei er tilbake i det sola bader spelsplassen i eit fantastisk lys.

Fotoutstyr: Nikon D850/D500, Nikon 200-400mm, Tamron 150-600mm, Nikon 24-70mm, Olympus E-M10 Mark III, 300mm

Emirats Airbus A380 fotografert 26.2. i år på veg frå Dubai til New York, Washington eller var det San Fransisco. Ikkje ante eg at i løpet av to-tre veker så skulle dette bli ein sjeldan «fugl» på himmelen. Det er stor – dvs har vore – stor trafikk over her: Passasjerfly frå Midt Austen – Dubai eller Doha på veg til USA-oftast midt på dagen, russiske fly på veg frå Cuba til Moskva eller St.Petersburg- som oftast tidleg morgon, KLM og British Airways sin flygingar frå Tokyo, Osaka og andre japanske byar til Schiphol eller Heathrow – som oftast i 12-tida på dagen. På det meste talte eg ein gong ca 10 av desse store «fuglane» frå Midt-Austen på veg vestover. Dei kom på rekke og rad med minutts mellomrom.

I dag tidleg var det berre eit fly på himmelen over her – ein Boeing 747 -eit fraktfly – frå Silk Way West Airlines på veg frå Chicago til Baku ved Kaspihavet. Delar til oljeindustrien i Kaspihavet?

I løpet av kort tid er den norske innenrikstrafikken redusert med bortimot 95%. Og den internasjonale flytrafikken er og i fritt fall. Før krisa rekna ein med at det var ca 1,2 million personer oppi lufta til ei kvar tid fordelt på 9 700 kommersielle rutefly! Nå fylles flyplassane opp med «fly i opplag» – Norwegian har rundt 15 fly ståande på Værnes og eit tilsvarande antal på Sola.

Framtida til luftfarten svever bokstavleg talt i det blå……..

Men flyet som kommunikasjonsmiddel er uovertruffent. På kort tid forflytter me oss frå A til B, frå Røros til ein hvilken som helst stad i verda. Videokonferanse og andre digitale løysingar vil nok erstatte ein del flytrafikk men opplevingar skjer heldigvis ikkje alltid på skjerm.